Overtijd lopen
Zwanger zijn na je uitgerekende datum - serotiniteit
Wat als je niet bevalt na je uitgerekende datum, oftewel je loopt overtijd? Dit is een veel besproken vraag tussen mij en mijn zwangeren, want ja als die baby lekker binnen blijft zitten wat moeten we dan doen? Ten eerste moet je helemaal niets. Wel neem ik je vandaag mee de literatuur in.
Want na je uitgerekende datum (wat op precies 40 weken + 0 dagen van jouw zwangerschap is) heb je voor een normale zwangerschapsduur nog twee weken de tijd. Dus tot maximaal 42 weken + 0 dagen. Waarom houden wij een grens van twee weken na je uitgerekende datum aan? Waar komt dit vandaan? En wat als de grens bereikt is?
Dat ga ik je hieronder uitleggen!
We beginnen met een klein opwarmertje: de feiten en fabels. Daarna gaan we dieper op de stof in. Hoe zit het met 'overtijd lopen'? Wat zegt het protocol? Wat zijn je risico's? Wat zijn je opties? Lees verder!
Feiten en fabels
Waarvan ga je bevallen?
Ananas eten door een stofje kinine in ananas zou je gaan bevallen. Misschien is het waar, maar dan moet je kilo's ananas eten! FABEL.
Gemeenschap hebben Het stimuleert je baarmoedermond en de doorbloeding, maar hormonaal heeft vrijen de meeste werking. Het stimuleert oxytocine wat ook het bevalhormoon is voor weeën. Hoogste oxytocine piek is bij een vrouwelijk orgasme. Dus vrijen met elkaar kan je zeker helpen om de bevalling te laten starten. FEIT.
Beweging Helpt in ieder geval tijdens de bevalling om weeën op gang te helpen. Bij heftige oefenweeën kan het doormiddel van beweging doorzetten, maar of dit door het bewegen komt of toeval is...? Het is niet waar dat als je gaat hardlopen je ook gaat bevallen. FEIT & FABEL.
Pittig eten Het idee is dat als je darmen geprikkeld zijn dit ook je baarmoeder kan prikkelen. FABEL.
Acupunctuur Stimuleert doormiddel van acupunctuurpunten de energiebanen in het lichaam en de hormoonbalans. Het kan zeker bij vrouwen helpen, maar het is niet bewezen als werkzame behandeling. FEIT & FABEL.
Voetreflexmassage Hierbij wordt er gewerkt met het uiteinden van de zenuwbanen in de voeten. Door deze te masseren en te stimuleren (juist de plek van de zenuwbanen van de baarmoeder) zouden ze weeën kunnen stimuleren... Ja, het kan werken. Of het door de massage komt is altijd de vraag. FEIT & FABEL.
Strippen Is het losmaken van de vliezen van de baarmoedermond, waardoor er hormonen vrijkomen die weeën kunnen laten starten. Hiervoor heb je 1cm ontsluiting nodig. De verloskundige kan je strippen. Het werkt absoluut, maar garandeert niet bij iedereen weeën. FEIT.
Allerbelangrijkste jouw kindje komt wanneer je kindje komt! Opwekken of stimuleren van de bevalling is vaak nergens voor nodig. Ontspanning is het allerbelangrijkste. Daardoor daalt je adrenaline niveau waardoor de bevalhormonen de kans krijgen om door te zetten en zo weeën te maken.
Wat is overtijd lopen? Hoe vaak komt het voor? Waarom willen de artsen niet dat je te lang (>42 weken) overtijd loopt? Wat is het risico voor jou en je kindje? Wat zijn je opties? Dus wat ga je doen? Lees hieronder verder over de feiten.
Wat is een normale zwangerschapsduur?
Voor 37 weken beval je prematuur
tussen 37-42 weken beval je in een normale zwangerschapsduur
Vanaf (en na) 42 weken beval je serotien
Dreigende serotiniteit: is een medische term waarmee we bedoelen dat je zwangerschapsduur bijna de 42 weken nadert.
Hoe vaak komt het voor? cijfers uit 2013
20% van de vrouwen bevalt na 41 weken.
1,4% van de vrouwen bevalt na 42 weken.
Dit aantal is ook veel lager doordat er tussen 41-42 weken veel vrouwen worden ingeleid. In 2002 was dit aantal nog 5,5%
Ongeveer 4% van de vrouwen onder zorg bij de verloskundige worden verwezen naar het ziekenhuis vanwege 'dreigende serotiniteit'.
Wat is het risico?
Serotien bevallen (dus na 42 weken) is geassocieerd met een verhoogd risico op sterfte van de baby.
Hoeveel sterfte komt er voor bij welk zwangerschapstermijn? cijfers uit 2013
- Prematuur voor 37+0 weken: 0,79%
- Normale zwangerschapsduur tussen 37+0 weken en 40+6 weken: 0,17%
- Normale zwangerschapsduur tussen 41+0 weken en 41+6 weken: 0,15%
- Serotien vanaf 42+0 weken: 0,23%
Wat is het risico 2?
In 2013 overleden er dus 0,23% van de kinderen die serotien geboren werden. Dit getal hangt vaak samen met andere risicofactoren, zoals groeivertraging of meconiumhoudend vruchtwater. Je kan dus niet zeggen dat dit je eigen 'kans' is. 0,23% zegt alleen iets over hoe vaak het voorkwam in 2013.
Wat opvalt is dat sterfte steeg in de groep na 42 weken ten opzichte van de groep bij 41+0 tot 41+6 weken, namelijk van 0,15% tot 0,23%. Door deze stijging wordt er gezegd dat serotien bevallen verbonden is met een verhoogd risico op sterfte.
Wat zegt het protocol?
Het advies is om voor 42 weken te bevallen. Dit kan doormiddel van strippen of een medische inleiding. Deze onderwerpen met de voor- en nadelen bespreken we aparte blog-artikelen.
Wat zijn je opties 1?
- afwachten op spontane baring ( >42 weken)
- strippen
- inleiden: start met vliezen breken
- inleiden: start met ballonkatheter
Je mag in regio Den Haag kiezen voor een inleiding vanaf 41 weken. Strippen kan bij jouw verloskundige. Ik strip wanneer jij dat wil. Sommige verloskundigen strippen pas na je uitgerekende datum. Informeer dus bij je verloskundige!
Wat zijn je opties 2?
Indien je kiest om af te wachten (tot 42 weken of er na) word je een serotiniteitscontrole bij de gynaecoloog aangeboden in het ziekenhuis rond 41+3 weken zwangerschap. Hier gaan ze een hartfilmpje (CTG) maken en een echo.
Het is nog steeds onduidelijk uit onderzoek of een echo en CTG toegevoegde waarde heeft ten opzichte van de kindsbewegingen die moeder voelt. Het is dus niet bewezen of deze controle betrouwbaarder is dan een moeder die twijfelt over de bewegingen van haar kindje. Zij voelt dus nog steeds goed aan of het goed gaat met haar kindje of niet.
Wat ga je doen?
- wacht je af op een spontane baring? tot 42 weken? of ook daarna?
- wil je je laten strippen?
- wil je een inleiding?
Onthoud dat protocollen altijd adviserend zijn!
Jouw lijf, jouw kind, jouw keuze.
disclaimer
Gebruik deze informatie om het gesprek aan te gaan met je zorgverlener. Durf proactief te zijn en het gesprek aan te gaan!
Evidence Based werken bestaat uit een driepoot: wetenschappelijk onderzoek, ervaring van de zorgverlener EN imput/ervaring van de cliënt.
Tot slot: keuzes maken kan moeilijk zijn. Probeer bij jezelf te blijven en neem mee wat voor jou belangrijk is.
bronnen
KNOV (2015) factsheet naderende serotiniteit